Giấy khai sinh rất quan trọng trong cuộc đời mỗi người. Giấy khai sinh bao gồm những thông tin nhằm xác định nguồn gốc của cá nhân như họ tên, ngày tháng năm sinh, tên cha mẹ, quốc tịch… đó là cơ sở pháp lý đầu tiên cơ quan Nhà nước công nhận đối với mỗi công dân. Cha mẹ hoặc người thân có trách nhiệm khai báo khai sinh cho trẻ khi trẻ được sinh ra.
Trẻ em có cha hoặc mẹ là người nước ngoài cũng vậy. Khi sinh ra trẻ cũng phải được khai báo rõ ràng. Thế nhưng, cũng giống như việc đăng ký kết hôn, ly hôn có yếu tố nước ngoài, khai báo khai sinh cho trẻ sinh ra có yếu tố nước ngoài ở đâu? Thủ tục như thế nào?… là điều khiến không ít người lúng túng khi gặp phải.
Thời gian khai báo khai sinh cho trẻ
Khoản 1 Điều 15 Luật hộ tịch năm 2014 quy định về thời gian đăng ký khai sinh cho con như sau: Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con. Trường hợp cha, mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con thì ông hoặc bà hoặc người thân thích khác hoặc cá nhân, tổ chức đang nuôi dưỡng trẻ em có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ em.
Trường hợp không kịp đăng kí đúng hạn thì người có trách nhiệm đăng kí khai sinh cho con sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 1 Điều 27 Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 9 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã; được sửa đổi bởi Nghị định 67/2015/NĐ-CP “Cảnh cáo đối với người có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ em mà không thực hiện việc đăng ký đúng thời hạn quy định.”
Như vậy, nếu không thực hiện đăng kí khai sinh cho con trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh con thì khi đăng kí khai sinh cho con, sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với hình thức phạt cảnh cáo.
Hiểu đúng trường hợp khai sinh có yếu tố nước ngoài
Hiện nay chưa có một quy định cụ thể thế nào là đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài. Tuy nhiên căn cứ vào Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Hộ tịch 2014 có thể hiểu khai báo khai sinh có yếu tố nước ngoài là thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Trẻ em được sinh ra ở nước ngoài chưa được đăng ký khai sinh về cư trú tại Việt Nam.
- Trẻ em được sinh ra tại Việt Nam:
- Có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là người nước ngoài hoặc người không quốc tịch.
- Có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam cư trú ở trong nước còn người kia là công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài.
- Có cha và mẹ là công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài.
- Có cha và mẹ là người nước ngoài hoặc người không quốc tịch.
Thẩm quyền đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài
Khoản 2 Điều 7 Luật Hộ tịch năm 2014 có quy định về thẩm quyền đăng ký hộ tịch: Ủy ban nhân dân cấp huyện đăng ký hộ tịch trong các trường hợp sau, trừ trường hợp quy định tại điểm d khoản 1 Điều này. Trong đó có quy định về đăng ký sự kiện hộ tịch quy định tại khoản 1 Điều 3 của Luật này có yếu tố nước ngoài.
Như vậy, thẩm quyền đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài thuộc về Ủy ban nhân dân cấp huyện. Trừ trường hợp việc đăng ký khai sinh cho trẻ sinh ra tại Việt Nam có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam thường trú tại địa bàn xã đó, còn người kia là công dân nước láng giềng thường trú tại đơn vị hành chính tương đương cấp xã của Việt Nam tiếp giáp với xã ở khu vực biên giới của Việt Nam nơi công dân Việt Nam thường trú thì thẩm quyền đăng ký khai sinh thuộc về Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người chamẹ cư trú.
Thủ tục khai sinh cho con có yếu tố nước ngoài
Theo quy định của pháp luật để thực hiện thủ tục khai sinh cho con có yếu tố nước ngoài thì cha mẹ sẽ thực hiện các bước cụ thể như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ giấy tờ
Cha mẹ hoặc người thân của đứa trẻ khi đi làm thủ tục khai sinh của con hoặc cháu mình cần chuẩn bị những giấy tờ sau:
- Điền đầy đủ thông tin vào tờ khai theo mẫu
- Chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ: Giấy chứng sinh của cơ sở y tế mà đứa trẻ được sinh ra. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh. Nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh. Trường hợp khai sinh cho trẻ em bị bỏ rơi phải có biên bản xác nhận việc trẻ bị bỏ rơi do cơ quan có thẩm quyền lập. Trường hợp khai sinh cho trẻ em sinh ra do mang thai hộ phải có văn bản chứng minh việc mang thai hộ theo quy định pháp luật.
Trường hợp trẻ em sinh ra tại nước ngoài thì ngoài các giấy tờ trên, người đăng ký khai sinh chuẩn bị thêm:
- Xác nhận về việc trẻ em được sinh ra ở nước ngoài và quan hệ mẹ con (nếu có).
- Văn bản thỏa thuận của cha, mẹ về việc lựa chọn quốc tịch cho con. Trường hợp cha, mẹ chọn quốc tịch nước ngoài cho con thì văn bản thỏa thuận phải có xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền của nước mà cha mẹ lựa chọn quốc tịch cho con.
- Sổ Hộ khẩu hoặc giấy chứng nhận nhân khẩu tập thể, Giấy đăng ký tạm trú có thời hạn của cha, mẹ trẻ. Trường hợp đã ly hôn thì mang hộ khẩu của người đi khai sinh.
- Giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ (nếu cha, mẹ của trẻ có đăng ký kết hôn).
- CMND, CCCD/Hộ chiếu Việt Nam (bản chính và bản photo) của cha mẹ hoặc người đi làm thay.
Bước 2: Nộp giấy tờ đăng ký khai sinh
Người có yêu cầu đăng ký khai sinh nộp hồ sơ đăng ký khai sinh tại Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân quận, huyện tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra tính hợp lệ và đầy đủ của các giấy tờ có trong hồ sơ:
Trường hợp nộp trực tiếp:
- Trường hợp hồ sơ đầy đủ, hợp lệ, công chức tiếp nhận hồ sơ, viết giấy biên nhận.
- Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì hướng dẫn người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn thiện hồ sơ theo quy định. Trường hợp không thể bổ sung, hoàn thiện hồ sơ ngay thì phải lập văn bản hướng dẫn, trong đó nêu rõ những loại giấy tờ, nội dung cần bổ sung, hoàn thiện, ký và ghi rõ họ, tên người tiếp nhận hồ sơ.
- Trong trường hợp hồ sơ không được bổ sung, hoàn thiện theo hướng dẫn thì người tiếp nhận hồ sơ từ chối tiếp nhận hồ sơ. Việc từ chối tiếp nhận hồ sơ phải được thể hiện bằng văn bản, trong đó ghi rõ lý do từ chối, người tiếp nhận ký và ghi rõ họ tên.
Trường hợp nộp qua đường bưu điện:
Trường hợp hồ sơ đầy đủ và hợp lệ thì thực hiện giải quyết hồ sơ theo quy định. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ hoặc chưa hợp lệ thì mời người nộp hồ sơ đến bổ sung theo quy định.
Người tiếp nhận có trách nhiệm kiểm tra ngay toàn bộ hồ sơ, đối chiếu thông tin trong Tờ khai và tính hợp lệ của giấy tờ trong hồ sơ do người yêu cầu nộp, xuất trình.
- Nếu hồ sơ đầy đủ, hợp lệ, người tiếp nhận hồ sơ viết giấy tiếp nhận, trong đó ghi rõ ngày, giờ trả kết quả.
- Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, hoàn thiện thì hướng dẫn người nộp hồ sơ bổ sung, hoàn thiện theo quy định.
- Trường hợp không thể bổ sung, hoàn thiện hồ sơ ngay thì phải lập thành văn bản hướng dẫn, trong đó nêu rõ loại giấy tờ, nội dung cần bổ sung, hoàn thiện, ký, ghi rõ họ, chữ đệm, tên của người tiếp nhận.
Bước 3: Xử lý hồ sơ đăng ký khai sinh và cấp Giấy khai sinh
Ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ, nếu thấy thông tin khai sinh đầy đủ và phù hợp, Phòng Tư pháp báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện.
- Trường hợp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện đồng ý giải quyết thì ký Giấy khai sinh cấp cho người được đăng ký khai sinh. Công chức làm công tác hộ tịch ghi nội dung khai sinh vào Sổ đăng ký khai sinh và cùng người đi đăng ký khai sinh ký tên vào Sổ.
- Trường hợp cha, mẹ lựa chọn quốc tịch Việt Nam cho con thì công chức làm công tác hộ tịch cập nhật thông tin khai sinh theo hướng dẫn để lấy Số định danh cá nhân (đối với các địa phương đã triển khai cấp Số định danh cá nhân khi đăng ký khai sinh).
Trong trường hợp chủ tịch UBND cấp huyện đồng ý giải quyết đăng ký Giấy Khai sinh thì cán bộ Tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai sinh, trình Chủ tịch UBND cấp huyện ký vào bản chính Giấy khai sinh.
Thời gian thực hiện thủ tục cấp Giấy khai sinh là từ 5 – 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đầy đủ giấy tờ. Trường hợp phải xác minh thì thời hạn giải quyết không qua 25 ngày.
Ngoài ra, hiện nay ở nhiều địa phương, hầu hết các thủ tục pháp lý đang dần chuyển sang hình thức trực tuyến, việc làm thủ tục đăng ký khai sinh cũng có thể thực hiện online qua Cổng dịch vụ công quốc gia theo hướng dẫn bằng các cách dưới đây:
Cách 1: Sử dụng Hệ thống đăng ký hộ tịch trực tuyến của Bộ Tư pháp.
Cách 2: Sử dụng Cổng dịch vụ công quốc gia.
Cách 3: Sử dụng Cổng dịch vụ công địa phương, với các tỉnh thành lớn như:
- Cổng dịch vụ công trực tuyến Hà Nội
- Cổng dịch vụ công trực tuyến TP. HCM
- Cổng dịch vụ công trực tuyến Đà Nẵng
Lưu ý: Do giấy khai sinh là một trong những giấy tờ tùy thân quan trọng, nhằm mục đích xác nhận thông tin cá nhân, thông tin hộ tịch… Do vậy, để tránh các trường hợp giả mạo, sau khi nhận được thông báo kết quả đăng ký khai sinh qua mạng, người nộp mang toàn bộ giấy tờ đã nộp online (bản chính) đến trực tiếp Ủy ban nhân dân, nơi đăng ký khai sinh để nhận kết quả.
Trên đây chúng tôi đã hướng dẫn Quý vị thực hiện đăng ký khai sinh cho con có yếu tố nước ngoài, chắc Quý vị đã hiểu rõ? Khi cần, hãy liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn chi tiết hơn: letran@familylawyers.vn.
