Quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài là quan hệ hôn nhân và gia đình mà ít nhất một bên tham gia là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài; quan hệ hôn nhân và gia đình giữa các bên tham gia là công dân Việt Nam nhưng căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài, phát sinh tại nước ngoài hoặc tài sản liên quan đến quan hệ đó ở nước ngoài.
Quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài bao gồm các quan hệ: kết hôn, nhận cha, mẹ; nuôi con nuôi; giám hộ; ly hôn; hủy việc kết hôn trái pháp luật giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài; giữa người nước ngoài với nhau cư trú tại Việt Nam; Nó cũng bao gồm việc công nhận kết hôn, ly hôn, nhận cha mẹ, nuôi con nuôi giữa công dân Việt Nam với nhau hoặc với người nước ngoài đã được thực hiện tại cơ quan có thẩm quyền của người nước ngoài.