Nhà nước khuyến khích các bên có thể lựa chọn hòa giải cơ sở khi có mâu thuẫn giữa vợ và chồng.  Việc hòa giải ở cơ sở có thể tiến hành theo sáng kiến của Tổ trưởng tổ hòa giải, do tổ viên chủ động tiến hành, theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc theo yêu cầu của chồng hoặc vợ hoặc cả hai vợ chồng.

Tổ hòa giải là tổ chức tự quản của công dân được thành lập ở thôn, xóm, bản, ấp, tổ dân phố, cụm dân cư.  Tổ trưởng và các tổ viên do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận lựa chọn, giới thiệu để nhân dân bầu và Ủy ban Nhân dân cùng cấp công nhận.  Tổ hòa giải có quyền hòa giải các tranh chấp về quyền, lợi ích hợp pháp phát sinh từ quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình và các lĩnh vực liên quan.

Việc hòa giải ở cơ sở có thể thực hiện bằng lời nói, được lập thành văn bản (biên bản) nếu các bên có yêu cầu hoặc đồng ý. Tổ viên tổ hòa giải có thể tiến hành việc hòa giải bằng cách gặp gỡ từng bên hoặc các bên trong quá trình hòa giải.

Sau khi tìm hiểu sự việc, nguyên nhân mâu thuẫn, tham khảo ý kiến của các bên, tổ viên tổ hòa giải phân tích, thuyết phục các bên đạt được thỏa thuận phù hợp với pháp luật, đạo đức xã hội và phong tục tập quán tốt đẹp và họ tự nguyện thực hiện thỏa thuận đó.

Việc hòa giải ở cấp cơ sở không mang tính bắt buộc và không bị cưỡng chế bởi chế tài của Nhà nước.

• Hòa giải tại Tòa án Nhân dân.

Trước khi xét xử sơ thẩm vụ án ly hôn, Tòa án phải tiến hành hòa giải.  Ly hôn theo yêu cầu của bên vợ hoặc chồng là một trong những trường hợp phải tiến hành hòa giải theo quy định của pháp luật (trừ trường hợp không thể hòa giải được).

Như vậy, dù đơn phương ly hôn hay thuận tình ly hôn thì Tòa án vẫn tiến hành thủ tục hòa giải, trong nỗ lực nhằm hàn gắn quan hệ vợ chồng.

Hòa giải tại Tòa án là hành vi tố tụng của Thẩm phán hướng dẫn các đương sự thương lượng, thỏa thuận về bất kỳ vấn đề gây tranh cãi và bất đồng nào.  Mục đích của hòa giải là giúp cho vợ chồng nhận ra những sai lầm của mình và đoàn tụ với nhau.  Hòa giải thành là trường hợp sau khi Tòa án tiến hành hòa giải, các bên đã hiểu và đoàn tụ với nhau.

Việc hòa giải tại Tòa án được tiến hành bởi Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án.  Tòa án  lập biên bản hòa giải thành nếu việc hòa giải thành công.  Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ tiến hành đưa vụ án ra xét xử.

Hòa giải tại Tòa án là thủ tục bắt buộc trước khi xét xử sơ thẩm và chịu sự cưỡng chế của Nhà nước.  Nếu Tòa án không tiến hành hòa giải đối với vụ án ly hôn là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng dân sự.