Kết hôn và kết hôn trái pháp luật
Kết hôn là gì?
Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn.
Kết hôn trái pháp luật là gì?
Kết hôn trái pháp luật là việc nam, nữ đã đăng ký kết hôn tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nhưng vi phạm điều kiện kết hôn do pháp luật quy định.
Để xác định một việc kết hôn trái pháp luật, bắt buộc phải có đủ ba vấn đề sau:
- Việc kết hôn đó được đăng ký tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
- Việc kết hôn đó được đăng ký theo đúng nghi thức kết hôn mà pháp luật quy định;
- Việc kết hôn không vi phạm một trong các điều kiện kết hôn theo luật định.
Kết hôn là quyền của công dân. Không ai có quyền cưỡng ép họ phải kết hôn. Kết hôn hay không, kết hôn với ai và khi nào do nam nữ tự quyết định. Tuy nhiên, khi muốn kết hôn họ phải tuân thủ đầy đủ các điều kiện kết hôn mà pháp luật quy định và phải đăng ký việc kết hôn với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.
Độ tuổi kết hôn hợp pháp và sự đồng nhất của hệ thống pháp luật Việt Nam
Độ tuổi kết hôn hợp pháp
Theo quy định Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì nam đủ từ 20 tuổi trở lên; nữ đủ 18 tuổi trở lên được phép kết hôn.
Theo khoản 1 Điều 2 Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP: “Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên quy định tại điểm a khoản 1 Điều 8 của Luật Hôn nhân và Gia đình là trường hợp nam đã đủ hai mươi tuổi, nữ đã đủ mười tám tuổi trở lên và được xác định theo ngày, tháng, năm sinh”.
Quy định này là điểm mới của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 và phù hợp với Bộ luật Dân sự 2015. Tại Luật Hôn nhân và Gia đình 2000, điều kiện về độ tuổi được kết hôn là “từ 18 tuổi” và “từ 20 tuổi”, tức là chỉ cần sau ngày sinh nhật 17 tuổi là đủ tuổi kết hôn.
Sự đồng nhất của hệ thống pháp luật Việt Nam
Theo ngành luật dân sự, trừ các trường hợp đặc biệt thì cá nhân từ đủ mười tám tuổi trở lên mới có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, tức là mới có đủ khả năng bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự. Do đó, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 nâng độ tuổi nữ được kết hôn lên “đủ 18 tuổi” đã đồng nhất trên hệ thống pháp luật Việt Nam, đồng thời chuẩn hóa qui trình áp dụng và xử lý pháp luật.