Phân Chia Tài Sản Chung Của Vợ Chồng Trong Thời Kỳ Hôn Nhân

Vì nhiều lý do như: Bất đồng quan điểm trong việc quản lý sử dụng tài sản chung, có mâu thuẫn về mặt tình cảm, muốn độc lập về tài chính…, nhiều cặp đôi đã chọn giải pháp phân chia tài sản chung dù đang còn trong thời kỳ hôn nhân.  Vậy việc phân chia này có được pháp luật công nhận không? Có được phân chia tài sản trong thời kỳ hôn nhân không? Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết vấn đề này?  Nào, chúng tôi sẽ trả lời thắc mắc của bạn!

Chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân hiện nay không còn là vấn đề xa lạ của các cặp vợ chồng đang có vướng mắc trong hôn nhân.  Đây là việc vợ chồng thỏa thuận bằng văn bản hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết việc chia các tài sản chung đang hiện hữu và phát sinh trong thời kỳ hôn nhân, việc này nhằm giúp phân chia tài sản chung thành từng phần thuộc sở hữu riêng của vợ và chồng ngay cả khi mối quan hệ hôn nhân đang tồn tại.  Việc chia tài sản chung của vợ chồng dựa trên những điều kiện và nguyên tắc quy định tại Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 và Nghị định 126/2014/NĐ-CP nhằm bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng đối với tài sản chung.

Quy định của pháp luật về tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân

Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, quy định như sau:

Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ phần tài sản được chia, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của mỗi bên sau khi chia tài sản chung là tài sản riêng của vợ, chồng.

Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.  Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.

Quy định của pháp luật về việc chia tài sản chung trong thời kì hôn nhân

Việc phân chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân được quy định cụ thể tại Điều 38 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 như sau:

Trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng có quyền thỏa thuận chia một phần hoặc toàn bộ tài sản chung.  Thỏa thuận về việc chia tài sản chung phải lập thành văn bản.  Văn bản này được công chứng theo yêu cầu của vợ chồng hoặc theo quy định của pháp luật.  

Nếu không thỏa thuận được, vợ, chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc chia tài sản chung của vợ chồng theo quy định.

Thời điểm có hiệu lực của việc chia tài sản chung

 Điều 39 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 xác định:

• Thời điểm có hiệu lực của việc chia tài sản chung của vợ chồng là thời điểm do vợ chồng thỏa thuận và được ghi trong văn bản.  Nếu trong văn bản không xác định thời điểm có hiệu lực thì thời điểm có hiệu lực được tính từ ngày lập văn bản.
• Trong trường hợp tài sản được chia mà theo quy định của pháp luật, giao dịch liên quan đến tài sản đó phải tuân theo hình thức nhất định thì việc chia tài sản chung của vợ chồng có hiệu lực từ thời điểm việc thỏa thuận tuân thủ hình thức mà pháp luật quy định.
• Trong trường hợp Tòa án chia tài sản chung của vợ chồng thì việc chia tài sản chung có hiệu lực kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
• Quyền, nghĩa vụ về tài sản giữa vợ, chồng với người thứ ba phát sinh trước thời điểm việc chia tài sản chung có hiệu lực vẫn có giá trị pháp lý, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. 

Có chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân được không?

Điều 41 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về việc chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung trong thời kì hôn nhân như sau:

• Sau khi chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng có quyền thỏa thuận chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung.  Hình thức của thỏa thuận cũng phải lập thành văn bản. Văn bản này được công chứng theo yêu cầu của vợ chồng hoặc theo quy định của pháp luật.
• Kể từ ngày thỏa thuận chấm dứt của vợ chồng có hiệu lực thì việc xác định tài sản chung, tài sản riêng của vợ chồng được thực hiện theo quy định về Tài sản chung (Điều 33) và Tài sản riêng (Điều 43) của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.  Phần tài sản mà vợ, chồng đã được chia vẫn thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.
• Quyền, nghĩa vụ về tài sản phát sinh trước thời điểm chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
• Trong trường hợp việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án thì thỏa thuận chấm dứt hiệu lực của việc chia tài sản chung phải được Tòa án công nhận.

Những trường hợp chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân bị vô hiệu

Việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân bị vô hiệu khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 42 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:

• Ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của gia đình; quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
• Nhằm trốn tránh thực hiện các nghĩa vụ sau đây: Nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng; Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại; Nghĩa vụ thanh toán khi bị Tòa án tuyên bố phá sản; Nghĩa vụ trả nợ cho cá nhân, tổ chức; Nghĩa vụ nộp thuế hoặc nghĩa vụ tài chính khác đối với Nhà nước; Nghĩa vụ khác về tài sản theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Như vậy, vợ chồng hoàn toàn có thể thực hiện việc chia tài sản chung trong thời kì hôn nhân.  Tuy nhiên cần lưu ý các quy định của pháp luật về vấn đề này, đồng thời thực hiện việc chia tài sản một cách rõ ràng, nghiêm túc để tránh những tranh chấp không đáng có sau này.  Nếu còn vấn đề thắc mắc, hãy liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn chi tiết hơn: letran@familylawyers.vn